Mahasen Al-Khateeb
Η Μαχάσεν Αλ-Χατίμπ (1993 – 18 Οκτωβρίου 2024) ήταν μια Παλαιστίνια ελεύθερη επαγγελματίας καλλιτέχνις, ειδικευμένη στην απεικόνιση και τον σχεδιασμό χαρακτήρων. Κέρδισε αναγνωρισιμότητα κατά τη διάρκεια της ισραηλινής εισβολής στη Γάζα. Σε αυτή τη δύσκολη περίοδο πολέμου, χρησιμοποίησε την εικαστική τέχνη για να αφηγηθεί τα βάσανα και τις φρικαλεότητες που βίωσε κατά τη διάρκεια της ισραηλινής στρατιωτικής επιχείρησης, να διαδώσει το παλαιστινιακό αίτημα και να υπερασπιστεί τα ανθρώπινα δικαιώματα. Αυτό είναι το τελευταίο της έργο, με τίτλο “Πες μου τι αισθάνεσαι όταν βλέπεις κάποιον να καίγεται” (“Tell me what you’re feeling when you see anybody burning”), στη μνήμη του Σαμπάν αλ-Ντάλου, ένα 19χρονο αγόρι που σκοτώθηκε από τη φωτιά που προκλήθηκε από τους ισραηλινούς βομβαρδισμούς στο νοσοκομείο al-Aqsa λίγες μέρες νωρίτερα. Η Μαχάσεν πέθανε λίγο αργότερα, από ισραηλινή βολή πυροβολικού ενώ βρισκόταν στη γειτονιά της.
Η Μαχάσεν Αλ-Χατίμπ ήταν μια από τις πιο δυναμικές καλλιτεχνικές φωνές της Παλαιστίνης, μια καλλιτέχνις που επέλεξε να αφηγηθεί τις φρικαλεότητες της χώρας της όχι μόνο με τη γραμμή, αλλά και με πολιτικό ακτιβισμό. Μέσα από τις απεικονίσεις της, η Μαχάσεν ήθελε να αμφισβητήσει την κυρίαρχη αφήγηση, χρησιμοποιώντας την τέχνη ως εργαλείο για να καταγγείλει τις παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και να μεταδώσει το παλαιστινιακό αίτημα σε ολόκληρο τον κόσμο.
Η τέχνη της βίωσε στη συγκυρία ενός διαρκηούς πολέμου, όπου οι εικόνες καταστροφής είναι καθημερινές και όπου κάθε φωνή, κάθε χειρονομία αντίστασης, κινδυνεύει να χαθεί στη μέσα σιωπή. Σε αυτό το σκηνικό, η Μαχάσεν επέλεξε να χρησιμοποιήσει την τέχνη της για να κάνει το αόρατο ορατό, να δώσει μορφή και φωνή σε εκείνους που στερήθηκαν τη δυνατότητα να μιλήσουν. Επέλεξε να αφηγηθεί, με τη γλώσσα της απεικόνισης, τις ιστορίες πόνου, απώλειας και ελπίδας που ορίζουν την πραγματικότητα της Παλαιστίνης υπό πολιορκία.
Στο έργο της, η πολιτική δέσμευση διαπλέκεται με το καλλιτεχνικό της όραμα. «Δεν μπορώ να παραμείνω σιωπηλή απέναντι σε όσα συμβαίνουν στους ανθρώπους μου. Κάθε εικόνα που δημιουργώ είναι μια πράξη αντίστασης», δήλωσε σε διάφορες περιπτώσεις. Τα έργα της δεν είναι απλώς εικόνες· ήταν πράξεις καταγγελίας, εκφράσεις ενός θάρρους που δεν υποκύπτει απέναντι στη βία. Η Μαχάσεν χρησιμοποίησε την ορατότητά της για να μιλήσει για τα ανθρώπινα δικαιώματα, την κοινωνική δικαιοσύνη και την ελευθερία. Η τέχνη της δεν ήταν ποτέ απολιτικ, αλλά πάντα βαθιά ριζωμένη στην πραγματικότητα της χώρας της, μια κραυγή εναντίον της κατοχής και των πολιτικών που πνίγουν τον λαό της.
Το πιο γνωστό της έργο, “Πες μου τι αισθάνεσαι όταν βλέπεις κάποιον να καίγεται”, είναι συμβολικό. Δημιουργημένο στη μνήμη του Σαμπάν αλ-Ντάλου, ενός νεαρού Παλαιστίνιου 19 ετών που κάηκε ζωντανός από τους ισραηλινούς βομβαρδισμούς στο νοσοκομείο al-Aqsa, αυτό το έργο όχι μόνο καταγγέλλει τον τρόμο της στρατιωτικής βίας, αλλά αντιπροσωπεύει επίσης μια χειρονομία αντίστασης ενάντια στην απουσία δικαιοσύνης.
Ο τραγικός θάνατος της Μαχάσεν, που σκοτώθηκε από ισραηλινό βομβαρδισμό ενώ βρισκόταν στη γειτονιά της στη Γάζα, έκανε ακόμα πιο δυνατή την κληρονομιά της. Λίγες μέρες πριν από το θάνατό της, η Μαχάσεν δήλωσε: «Η τέχνη μας είναι η αντίστασή μας. Δεν μπορούμε να επιτρέψουμε η ιστορία μας να σβηστεί.» Αυτά τα λόγια, όπως και όλα τα έργα της, παραμένουν μια διαθήκη στον αγώνα της και στο όραμά της για ένα μέλλον ελεύθερο από καταπίεση. Πέρα από τη φωτιά, πέρα από την καταστροφή, η τέχνη της παραμένει ένας φάρος ελπίδας και δικαιοσύνης.
Works
Artists