Αναζήτηση

Τι κρύβεται πίσω από τους πολέμους του Ισραήλ στη Γάζα και τον Λίβανο;

Το Κέντρο Μετακαπιταλιστικού Πολιτισμού mέta και το ΜέΡΑ25 σας καλούν στο «Studio new star art cinema» (Σπάρτης και Σταυροπούλου 33), την Πέμπτη, 5 Δεκεμβρίου, στις 19:30 στην προβολή του ντοκιμαντέρ «Ο ΤΕΛΕΥΤΑΙΟΣ ΟΥΡΑΝΟΣ» που θα προβληθεί για πρώτη φορά στην Ελλάδα.

O Λιβανο-Αυστραλός δικηγόρος και σκηνοθέτης Nicholas Hanna επιδιώκει να κατανοήσει το πόλεμο στη Γάζα από μια εξαιρετικά διορατική αλλά σχεδόν παραγνωρισμένη οπτική γωνία: των Παλαιστίνιων προσφύγων στον Λίβανο.

Με εντυπωσιακά πλάνα από τον Λίβανο και την Παλαιστίνη, καθώς και προσωπικές συνεντεύξεις με μαρτυρίες από πρώτο χέρι, «Ο ΤΕΛΕΥΤΑΙΟΣ ΟΥΡΑΝΟΣ» προσφέρει οδυνηρό και αφιλτράριστο ταξίδι ανθεκτικότητας από τους ανθρώπους που είναι αποφασισμένοι να διεκδικήσουν τη φωνή και τη γη τους!

Η ταινία διερευνά το κρίσιμο πλαίσιο που δεν καλύπτεται από τα μέσα μαζικής ενημέρωσης από τις 7 Οκτωβρίου και καλεί τους θεατές να αντιμετωπίσουν κάποιες δυσάρεστες αλήθειες που αφορά τη σύγκρουση στην καρδιά του Ισραήλ–Παλαιστίνης.

Γυρισμένο στον Λίβανο και την κατεχόμενη Παλαιστίνη, αυτό είναι ένα ντοκιμαντέρ που πρέπει να δει όποιος ενδιαφέρεται να κατανοήσει τη γενοκτονία της Γάζας και την κλιμακούμενη σύγκρουση στην περιοχή.

Με τον τρόπο αυτό, η ταινία εξετάζει επίσης τις κλιμακούμενες συγκρούσεις μεταξύ της Χεζμπολάχ και του Ισραήλ στον Λίβανο και πώς συνδέονται άρρηκτα με τον πόλεμο στη Γάζα.

Σας περιμένουμε στην πρεμιέρα που θα ακολουθήσει συζήτηση με τον σκηνοθέτη Nicholas Hanna, την παραγωγό Rihab Charida και τον Γιάνη Βαρουφάκη.

Τα συστήματα τεχνητής νοημοσύνης εξελίσσονται με ταχύτατους ρυθμούς προσδίδοντας τεράστια κέρδη και εξουσίες στις εταιρείες κολοσσούς που επενδύουν σε αυτά. Ταυτόχρονα προσφέρουν νέα εργαλεία σε μια σειρά τομείς, μεταξύ αυτών και στον τομέα της καλλιτεχνικής δημιουργίας. Καλλιτέχνες ήδη χρησιμοποιούν τέτοια συστήματα για να παράξουν νέα έργα, την ίδια ώρα που οι δουλειές συναδέλφων τους στις βιομηχανίες του κινηματογράφου και της δισκογραφίας απειλούνται ακριβώς από την εφαρμογή αυτών των συστημάτων. Ζητήματα που σχετίζονται με τα πνευματικά δικαιώματα, με τη διακινδύνευση των προσωπικών δεδομένων, με τον έλεγχο της προσωπικής ζωής, με την ανεξέλεγκτη ανάπτυξη και εξέλιξη των συστημάτων τεχνητής νοημοσύνης βρίσκονται στην ημερήσια διάταξη συνεδρίων, ενώ την ίδια στιγμή η τεχνητή νοημοσύνη ανοίγει νέους δρόμους καλλιτεχνικής έκφρασης, δημιουργώντας ένα κύμα δημιουργικότητας, καινοτομίας και έρευνας. 

Μια εξέχουσα εφαρμογή της τεχνητής νοημοσύνης στην τέχνη είναι η χρήση των παραγωγικών αντιπαραθετικών δικτύων (GANs). Καλλιτέχνες και τεχνολόγοι συνεργάζονται για να εκπαιδεύσουν αλγόριθμους σε τεράστια σύνολα δεδομένων υπαρχόντων έργων τέχνης, επιτρέποντας στο AI να μιμείται και να δημιουργεί νέα έργα τέχνης με παρόμοιο στυλ. Αυτή η διαδικασία οδήγησε στην ανάπτυξη εικαστικών έργων τέχνης που αμφισβητούν τις παραδοσιακές έννοιες της έμπνευσης και της καλλιτεχνικής αυθεντίας, θολώνοντας τα όρια ανάμεσα στην ανθρώπινη δημιουργία και εκείνη της μηχανής.

Στο πλαίσιο αυτό επιχειρούμε να εμβαθύνουμε στη συζήτηση γύρω από τις ευκαιρίες και προκλήσεις που μας παρουσιάζει η τεχνητή νοημοσύνη. Ενώ προσφέρει νέους τρόπους και μέσα δημιουργίας και εκτίμησης της τέχνης, εγείρει επίσης ερωτήματα σχετικά με τον ρόλο της τεχνολογίας στη δημιουργική ελεύθερη έκφραση, τις ηθικές επιπτώσεις της τέχνης που κατασκευάζεται από την τεχνητή νοημοσύνη και το μέλλον των ειδών της συνέργειας μεταξύ ανθρώπων και μηχανών.

Πρώτο Πάνελ 4-5.30 μμ: Τέχνη και Τεχνητή Νοημοσύνη. Νέες δυνατότητες και νέες προκλήσεις

Ομιλητές: 

Πρώτο Πάνελ 4-5.30 μμ:
Τέχνη και Τεχνητή Νοημοσύνη. Νέες δυνατότητες και νέες προκλήσεις

Ομιλητές:

Γιώργος Δρόσος,

«GaUNs* + A.I. Τέχνη και Τεχνολογίες Τεχνητής Νοημοσύνης».

*GANs: Generative Adversarial Networks

Καλλιτέχνης New Media, Ειδικό Εκπαιδευτικό Προσωπικό, Εργαστήριο Νέων Μέσων, Τμήμα Εικαστικών και Εφαρμοσμένων Τεχνών ΑΠΘ


Ιωακειμίδης Δημήτρης (Jo Di),

«Η Τεχνητή Νοημοσύνη ως Καταλύτης για Κοινωνική και Πολιτική Αλλαγή μέσω της Τέχνης»

Οδοντίατρος- Content Creator


Φανούριος Μωραϊτης-Nourako,

«Large Language Hallucinations» Αναφορά στον τρόπο λειτουργίας των LLMs (Large Language Models)

Επίκουρος Καθηγητής Ψηφιακής Γλυπτικής, ΑΣΚΤ


Κωστής Σταφυλάκης,

«Οικόσιτη ΤΝ: αυτό που θέλουμε!»

Επίκουρος Καθηγητής Εικαστικών Τεχνών, Διευρυμένων Μέσων και Μορφών, Τμήμα Εικαστικών Τεχνών, Ανώτατη Σχολή Καλών Τεχνών


Φαίη Τζανετουλάκου,

«Το Τεχνολογικό Υψηλό»

Δρ Ιστορίας της Τέχνης, Μεταδιδακτορική Ερευνήτρια ΠΘ, Διδάσκουσα ΠΑΔΑ

Συντονιστής του πάνελ ο Δημοσιογράφος και Επιμελητής Δημήτρης Τρίκας

—–

Δεύτερο Πάνελ 6 – 7.30 μμ:
Τεχνητή Νοημοσύνη στην Εποχή των Ολιγαρχιών: Πώς η Νέα Τεχνολογία επεμβαίνει στη γνώση και στις σχέσεις εξουσίας

Ομιλητές:

Γιάνης Βαρουφάκης,

«Κοινωνικοποιούμε την Τεχνητή Νοημοσύνη; Ή τελειώνουμε ως είδος; Ιδού το δίλημμα»

Οικονομολόγος, Καθηγητής ΕΚΠΑ, Γραμματέας ΜέΡΑ25. Πρώην Βουλευτής και Υπουργός


Γιάννης Μήτρου,

«”Big data” ως πολιτική κατάσταση: Ψηφιακότητα και το Ασυνείδητο»

Δρ Φιλοσοφίας, Ψυχαναλυτής, visual artist

Δημήτρης Σαραφιανός,

«Ex machina ars. Cuius est? Σε ποιον ανήκει;»

Νομικός, Κριτικός Τέχνης, Διευθυντής του Λόφος Art Project

Γεωργία Σκαρτάδου,

«Counter-trained Vision»

Ερευνήτρια, Μέλος Forensis

Αριστοτέλης Τύμπας,

«Για την αθέατη διαμόρφωση αλγορίθμων και μεγάλων δεδομένων: Σεξιστικές, ρατσιστικές, περιβαλλοντοκτόνες και ταξικές μεροληψίες»

Καθηγητής ιστορίας της τεχνολογίας του Τμήματος Ιστορίας και Φιλοσοφίας της Επιστήμης και Διευθυντής του αγγλόφωνου διατμηματικού μεταπτυχιακού Science, Technology, Society, ΕΚΠΑ

Συντονιστής του πάνελ ο Δημοσιογράφος Κώστας Ράπτης 

Επόπτης της εκδήλωσης Φαίη Τζανετουλάκου

Η εκδήλωση θα μεταδίδεται ζωντανά στη σελίδα του Κέντρου Μετακαπιταλιστικού Πολιτισμού στα social media https://www.facebook.com/metacpc

Στα πλαίσια της Διεθνούς Ημέρας Μουσείων, στο υπόγειο του εκθεσιακού χώρου θα παρουσιάζεται το “OPEN THE BLACK BOXES” της εικαστικού Δανάης Στράτου, μετά το ανοιχτό διαδικτυακό κάλεσμα: https://opentheblackboxes.org/invitation-in-the-era-of-ai-labour-relations-and-the-human-creativity/ 

Οι λέξεις που συγκεντρώθηκαν μέσα από το OPEN CALL_IN THE ERA OF AI, θα χρησιμοποιηθούν από την εικαστικό στη δημιουργία καλλιτεχνικού βίντεο που θα παρουσιαστεί στην εκδήλωση, ως ένα συμμετοχικό έργο ψηφιακής τέχνης, μια συνεργασία της Δανάης Στράτου και του μη κερδοσκοπικού οργανισμού Vital Space, μιας παγκόσμιας, διεπιστημονικής, cross-media καλλιτεχνικής πλατφόρμας που ασχολείται με τα πιεστικά ζητήματα της εποχής μας. Το πρότζεκτ βασίζεται στην αρχή του «σκέψου παγκόσμια – δράσε τοπικά». Προσκαλεί ανθρώπους σε όλο τον κόσμο να υποβάλουν μια Ενιαία Λέξη στο διαδίκτυο ως απάντηση σε μία από τις δύο ερωτήσεις:

«Τι σας απειλεί περισσότερο;»
«Τι θέλεις περισσότερο να διατηρήσεις;»

Ζούμε στην εποχή της 4ης Βιομηχανικής Επανάστασης. Η τεχνολογία καλπάζει, φέρνοντας κατακλυσμικές αλλαγές στην παραγωγική διαδικασία, τις σχέσεις εργασίας, την ίδια την έννοια της καλλιτεχνικής δημιουργίας. Αυτοματοποίηση, ρομποτική και τεχνητή νοημοσύνη αλλάζουν τα πάντα στον τρόπο που εργαζόμαστε, στον τρόπο που εκφράζουμε τη δημιουργικότητά μας.

Δεν πρέπει όμως να λησμονούμε: ο αδιαφανής σχεδιασμός, η ιδιοκτησία της τεχνολογίας και οι τρόποι χρήσης της είναι αυτά που καθορίζουν το πρόσημο των συνεπειών της στις ζωές μας. Η συζήτηση όμως για αυτό το τόσο σημαντικό θέμα εξέλειπε ως τώρα από τη δημόσια σφαίρα και τον πολιτικό διάλογο.

ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΑ ΟΜΙΛΗΤΩΝ

Ο Γιάνης Βαρουφάκης γεννήθηκε το 1961 στην Αθήνα. Είναι Οικονομολόγος, καθηγητής, συγγραφέας.

Σπούδασε μαθηματικά και οικονομικά στη Βρετανία, όπου και δίδαξε στα πανεπιστήμια Έσσεξ, Ιστ Άνγκλια, Γλασκόβης, και Κέμπριτζ, πριν «μεταναστεύσει» στην Αυστραλία, ως καθηγητής στο Πανεπιστήμιο του Σίδνεϊ.

To 2000 επέστρεψε στην Ελλάδα και ανέλαβε θέση Καθηγητή οικονομικής θεωρίας στο Πανεπιστήμιο Αθηνών. Την περίοδο 2012-2014 δίδαξε στο Πανεπιστήμιο του Τέξας, στο Όστιν.

Τον Ιανουάριο του 2015 εξελέγη βουλευτής Β’ Αθηνών, συγκεντρώνοντας τους περισσότερους σταυρούς στη χώρα, κι ανέλαβε υπουργός Οικονομικών. Μετά από πεντέμισι μήνες σκληρών αντιπαραθέσεων με την τρόικα, το βράδυ του δημοψηφίσματος της 5ης Ιουλίου 2015 παραιτήθηκε από υπουργός και συνέχισε την αντιπαράθεσή του με τις πολιτικές που αναπαράγουν την κρίση σε πανευρωπαϊκό επίπεδο.

Την 9η Φεβρουαρίου 2016 στο Βερολίνο, με Ευρωπαίους πολιτικούς και διανοούμενους, συνίδρυσε το Κίνημα για τη Δημοκρατία στην Ευρώπη DiEM25. Το 2019, το ΜέΡΑ25, ο ελληνικός εκλογικός βραχίονας του DiEM25, μπήκε στη Βουλή με 9 έδρες.

Ο Γιώργος Δρόσος είναι Εικαστικός καλλιτέχνης. Διδάσκει στο Τμήμα Εικαστικών και Εφαρμοσμένων Τεχνών του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, στο εργαστήριο «Νέα Μέσα Εικαστικών Τεχνών». Ο πυρήνας της δουλειάς του είναι η συσχέτιση της κίνησης με το χώρο και το χρόνο. Έχει 6 ατομικές και έχει πάρει μέρος σε πλήθος ομαδικών εκθέσεων. Έχει δημιουργήσει εκπαιδευτικές εφαρμογές και έχει υποστηρίξει δύο Μουσεία, το Κρατικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης και το Μουσείο Φυσικής Ιστορίας.

Ο Δημήτρης Ιωακειμίδης γεννήθηκε το 1982 στη Νέα Ιωνία Μαγνησίας. Αποφοίτησε από την Οδοντιατρική Σχολή του ΑΠΘ το 2008.

Μετακόμισε στην Ολλανδία το 2010, εργαζόμενος ως οδοντίατρος στο Χρόνινγκεν και την Χάγη ενώ από το 2021 έχει αναλάβει και τη διαχείριση της οδοντιατρικής κλινικής επειγόντων περιστατικών του νοσοκομείου Westeinde. Εκτός της επαγγελματικής πορείας, ασχολείται με τη μουσική και τη δημιουργία online περιεχομένου.

Δημιούργησε ένα από τα πρώτα blogs στην Ελλάδα κι από το 2013, μέσω της ιστοσελίδας jodi.graphics ενημερώνει και σχολιάζει για τα πολιτικά δρώμενα σε Ελλάδα και Ευρώπη.

Ο Ιωάννης Μήτρου είναι Δρ. Φιλοσοφίας, visual-performance καλλιτέχνης, σκηνοθέτης και θεωρητικός της Σύγχρονης τέχνης και Ψυχανάλυσης. Δίδαξε τα τελευταία πέντε χρόνια στη Σχολή Καλών Τεχνών του ΑΠΘ, τμήμα Εικαστικών και Εφαρμοσμένων Τεχνών και διδάσκει σε Διατμηματικά μεταπτυχιακά προγράμματα Θεωρία τέχνης και ψυχανάλυσης και καλλιτεχνικές πρακτικές.

Σπουδές: 1996, Πτυχίο Θετικών Επιστημών Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο, τμήμα Φυσικής / 1996-97, Μεταπτυχιακά μαθήματα θεωρητικής φυσικής με θέμα το Χάος, τμήμα Φυσικής ΑΠΘ / 1997- 99, Yποτροφία για πρωτότυπη επιστημονική έρευνα, Ινστιτούτο Πυρηνικής Σύντηξης στο Orsay, Paris-Sud / 2005, Μεταπτυχιακό Συστηματικής Φιλοσοφίας, τμήμα Φιλοσοφίας και Παιδαγωγικής, ΑΠΘ / 2010-2013, Διδακτική Ψυχανάλυση, Σχολή του Φρουδικού Αιτίου, Φρουδική Εταιρία Βορείου Ελλάδος / 2014-2017, Εκπαίδευση υπό εποπτεία ως ψυχαναλυτής / 2017, Διδακτορικό δίπλωμα: «Φαινομενολογία του ασυνειδήτου: Το παράδειγμα του λακανικού πεδίου», σε συνεργασία του τμήματος Φιλοσοφίας και Παιδαγωγικής του ΑΠΘ με το τμήμα Ψυχανάλυσης, Paris VIII.

Ερευνητική εμπειρία: 1997- 99, εργασία πάνω στη σχέση Τέχνης και Επιστήμης στα πλαίσια της υποτροφίας από το Ινστιτούτο Πυρηνικής Σύντηξης του Paris-Sud / 2000-02: επιστημονικός σύμβουλος και υπεύθυνος των εκπαιδευτικών προγραμμάτων στο Μακεδονικό Ινστιτούτο Εργασίας / 2003: Ιδρύει το Διεθνές Εργαστήριο Έρευνας Παραστατικών Τεχνών-Alma Κalma.

Καλλιτεχνικές και επιστημονικές συνεργασίες: 2013, Εργαστήριο Φιλοσοφικής Έρευνας πάνω στο Φαντασιακό του ΑΠΘ, σε συνεργασία με το Centre de Recherche surl’Imaginaire, πανεπιστήμιο Stendhal-Grenoble III / 2003, Ινστιτούτο έρευνας των Παραστατικών Τεχνών-J. Grotowski, Πολωνία / 2005, Workcenter of Jerzy Grotowski and ThomasRichards, Pondedera, Ιταλία / 2012 -14, Τμήμα παραστατικών πειραματικών Τεχνών της Ακαδημίας Τέχνης της Μόσχας / 2018, Οργανισμός Club Art Νέα Ορλεάνη, Αμερική / 2019, Υπεύθυνος του πειραματικού προγράμματος για τη Τέχνη και Διαφορετικότητα με τίτλο «Άλλο Βλέμμα», Υπουργείο Πολιτισμού / 2019, Καλλιτεχνικός διευθυντής της διοργάνωσης: Διεθνής Συνάντηση Performance art στη Δράμα, παράλληλη εκδήλωση του Διεθνούς Φεστιβαλ Μικρού Μήκους της Δράμας.

Οι κατευθύνσεις της έρευνάς του αφορούν στη Φιλοσοφία Τέχνης, Γλώσσας και Πολιτικής σε άρθρωση με τη Φαινομενολογία. 

Ο Φανούριος Μωραΐτης (Νουράκο) ζει και εργάζεται στην Αθήνα. Το έργο του αφορά σε πρακτικές μετά-ψηφιακής πλαστικής και την μελέτη των αλγορίθμων ως διευρυμένων καλλιτεχνικών διαδικασιών. Είναι πτυχιούχος Ηλεκτρονικός Μηχανικός & Μηχανικός Υπολογιστών του Πολυτεχνείου Κρήτης και απέκτησε MSc. στην Τέχνη και Τεχνολογία από το Chalmers University of Technology στη Σουηδία µε υποτροφία του Ιδρύματος Α. Σ. Ωνάση. Εργάστηκε στο Εθνικό Ινστιτούτο Πληροφορικής και Αυτοματισμού της Γαλλίας (INRIA) και φοίτησε στο Art Students League της Νέας Υόρκης. Είναι απόφοιτος της Ανωτάτης Σχολής Καλών Τεχνών Αθήνας, όπου εκεί τώρα διδάσκει στη βαθμίδα του επίκουρου Καθηγητή. Έχει εκθέσει στην Ελλάδα και το εξωτερικό και έργα του βρίσκονται σε ιδιωτικές συλλογές.

O Δημήτρης Σαραφιανός είναι δικηγόρος, Δρ Νομικής και διαχειριστής του Λόφος art project. Έχει διατελέσει μέλος του ΔΣ του ΔΣΑ και αντιπρόεδρος της Ελληνικής Ένωσης για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου. Είναι Διευθυντής-Νομικός Σύμβουλος του Οργανισμού Συλλογικής Διαχείρισης Έργων των Εικαστικών Τεχνών και των Εφαρμογών τους.

Άρθρα του έχουν δημοσιευθεί σε ελληνικά και αγγλικά περιοδικά και βιβλία.

Η Γεωργία Σκαρτάδου είναι ερευνήτρια στην ομάδα Forensis, αδερφή οργάνωση της Forensic Architecture. Είναι κάτοχος προπτυχιακού τίτλου σπουδών από την σχολή Αρχιτεκτονικής του ΑΠΘ και μεταπτυχιακού τίτλου σπουδών στις Ψηφιακές Τέχνες από το Ιόνιο Πανεπιστήμιο. Η ερευνητική της δραστηριότητα επικεντρώνεται στην κατανόηση των δυνατοτήτων και περιορισμών που παρέχουν τα νέα μέσα/τεχνολογίες στις διεκδικήσεις των κοινωνικών διαδράσεων και παρεμβάσεων. Η εμπειρία της πάνω σε εργαλεία και πρακτικές προέρχεται από την επαγγελματική ενασχόληση στον χώρο του κινηματογράφου και των βιντεοπαιχνιδιών.

Ο δρ Κωστής Σταφυλάκης είναι εικαστικός και θεωρητικός τέχνης. Η εικαστική του πρακτική αποκτά συχνά τη μορφή πλοήγησης στον διαδικτυακό και φυσικό χώρο ομάδων που κατοικούν στα όρια της κοινωνικής πρόσληψης. Τα δημοσιευμένα κείμενα και η επιμελητική του δράση ερευνούν τη σχέση ανάμεσα στο «μιμητικό», το κοινωνικό και πολιτικό. Είναι απόφοιτος της ΑΣΚΤ με Μάστερ στη Θεωρία και Ιστορία της Μοντέρνας Τέχνης (University of Essex), Μάστερ στην Ευρωπαϊκή Φιλοσοφία (University of Essex) και Διδακτορικό τίτλο από το Τμήμα Πολιτικής Επιστήμης και Ιστορίας του Παντείου Πανεπιστημίου (2010). Έχει επιμεληθεί και συνεπιμεληθεί εκθέσεις όπως οι The Outburst of the Digital Swamp (The Overkill festival, NL, 2023), 6th Athens Biennale ANTI, the 4th Athens Biennale AGORA, Weasel Dance στο Goethe-Institut Athen, Twisting C(r)ash στο Batiment d’Art Contemporain της Γενεύης, The Suspension of Litanies και Fuyuhiko Takata στο ViZ Laboratory for Visual Culture κ.α. Στις πρόσφατες ατομικές καλλιτεχνικές δραστηριότητές του συμπεριλαμβάνονται: GZPRM GOPNIK, KEIV Athens (2023), Chloroquine Juggalo, KEIV Athens (2021), η διατομική έκθεση Readiness: CivilWar (με τον Τεό Τριανταφυλλίδη), Panke Gallery Βερολίνο (2022) και η έκθεση KavecS, Neue Ravensburger Kunstverein (2017). Έχει εκθέσει σε διεθνείς καλλιτεχνικές διοργανώσεις όπως οι Prepper Paradise στο Βureau Europa του Maastricht (2022), Bless’ed Curse του soloshow.online (2021), Toxicfest στο Tick Tack Antwerpen (2021), Kultursymposium Weimar (2019), Festival of Democracy” Γενεύη (2017), “Omonoia” 5th Athens Biennale (2016), 1st NSK Biennial of Folk Art (2014), Hell as Pavillion στο Palais de Tokyo (2013), Truth is Concrete του Steirischer Herbst στο Graz(2012), Monodrome 3rd Athens Biennale (2011), Media Impact 4th Moscow Biennial (2011).

Η Φαίη Τζανετουλάκου είναι Δρ Ιστορίας της Τέχνης ΑΠΘ, πανεπιστημιακή Υπότροφος στο Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας.

Διδάσκει τα μαθήματα Κοινωνική Λειτουργία της Τέχνης και Τέχνη και Υλικότητα στο Πανεπιστήμιο Δυτικής Αττικής.

Εργάζεται ως Κριτικός Τέχνης/ Επιμελήτρια Εκθέσεων.

Εκπονεί Μεταδιδακτορική έρευνα στην Αρχιτεκτονική Σχολή του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας πάνω στη σύγχρονη Περιβαλλοντική Τέχνη.

Έχει διατελέσει Γενική Γραμματέας του Ελληνικού Τμήματος της Διεθνούς Ένωσης Κριτικών Τέχνης AICA.

Συγγράφει κείμενα Κριτικής της Τέχνης για τον πολιτιστικό ιστότοπο culturenow.gr

Είναι περιβαλλοντική ακτιβίστρια και στηρίζει το Zero Waste κίνημα.

Ο Αριστοτέλης Τύμπας είναι Καθηγητής Ιστορίας της Τεχνολογίας στο Τμήμα Ιστορίας και Φιλοσοφίας της Επιστήμης του ΕΚΠΑ με ειδίκευση στη μελέτη της τεχνητής νοημοσύνης και των ενεργειακών μεταβάσεων. Με σπουδές χημικού μηχανικού στο ΑΠΘ, μεταπτυχιακό και διδακτορικό σε τεχνολογική-επιστημονική πολιτική και ιστορία-κοινωνιολογία της τεχνολογίας στις ΗΠΑ.

Είναι διευθυντής αγγλόφωνου μεταπτυχιακού στο διεπιστημονικό πεδίο Science, Technology, Society, μέλος της Επιτροπής Ισότητας των Φύλων του ΕΚΠΑ, αντιπρόεδρος έρευνας του European Inter-University Association on Society, Science and Technology και action chair ευρωπαϊκού ερευνητικού δικτύου για τον ρόλο της νέας τεχνολογίας στη διαμόρφωση των ευρωπαϊκών συνόρων και της μετανάστευσης. Ήταν chair του Tensions of Europe: Network on History, Technology and Europe, visiting scholar στο MIT.

Ντόρις Χακίμ | Υποψήφια Χανίων

To mέta εύχεται καλή επιτυχία στους ανθρώπους του που επέλεξαν, πέρα από την ακαδημαϊκή ή καλλιτεχνική τους προσφορά, να μπουν και στη δοκιμασία των επικείμενων βουλευτικών εκλογών ως υποψήφιες ή υποψήφιοι του ΜέΡΑ25-Συμμαχία για τη Ρήξη. Πρόκειται για την αντιπρόεδρο του Δ.Σ. του mέta Σίσσυ Βελισσαρίου (καθηγήτρια ΕΚΠΑ, υποψήφια στην Α’ Αθηνών), την γραμματέα του Δ.Σ. Ελένη Σπετσιώτη (ιστορικό, θεατρολόγο, υποψήφια Ανατολικής Αττικής), τα μέλη του Συμβουλευτικού Σώματος του mέta Νίκο Θεοχαράκη (καθηγητή ΕΚΠΑ, υποψήφιο Επικρατείας) και Αλεξάνδρα Κορωναίου (καθηγήτρια Παντείου, υποψήφια Επικρατείας) και το μέλος της ομάδας του mέta Ντόρις Χακίμ (εικαστικό, κινηματογραφίστρια, υποψήφια Χανίων).

Δείτε τις σύντομες συνεντεύξεις τους στον Κώστα Ράπτη, υπεύθυνο επικοινωνίας mέta.

Νικόλαος Θεοχαράκης | mέta advisory board | Υποψήφιος επικρατείας του ΜέΡΑ25-Συμμαχία για τη Ρήξη

To mέta εύχεται καλή επιτυχία στους ανθρώπους του που επέλεξαν, πέρα από την ακαδημαϊκή ή καλλιτεχνική τους προσφορά, να μπουν και στη δοκιμασία των επικείμενων βουλευτικών εκλογών ως υποψήφιες ή υποψήφιοι του ΜέΡΑ25-Συμμαχία για τη Ρήξη. Πρόκειται για την αντιπρόεδρο του Δ.Σ. του mέta Σίσσυ Βελισσαρίου (καθηγήτρια ΕΚΠΑ, υποψήφια στην Α’ Αθηνών), την γραμματέα του Δ.Σ. Ελένη Σπετσιώτη (ιστορικό, θεατρολόγο, υποψήφια Ανατολικής Αττικής), τα μέλη του Συμβουλευτικού Σώματος του mέta Νίκο Θεοχαράκη (καθηγητή ΕΚΠΑ, υποψήφιο Επικρατείας) και Αλεξάνδρα Κορωναίου (καθηγήτρια Παντείου, υποψήφια Επικρατείας) και το μέλος της ομάδας του mέta Ντόρις Χακίμ (εικαστικό, κινηματογραφίστρια, υποψήφια Χανίων).

Δείτε τις σύντομες συνεντεύξεις τους στον Κώστα Ράπτη, υπεύθυνο επικοινωνίας mέta.

Αλεξάνδρα Κορωναίου | mέta advisory board | Υποψήφια επικρατείας του ΜέΡΑ25-Συμμαχία για τη Ρήξη

To mέta εύχεται καλή επιτυχία στους ανθρώπους του που επέλεξαν, πέρα από την ακαδημαϊκή ή καλλιτεχνική τους προσφορά, να μπουν και στη δοκιμασία των επικείμενων βουλευτικών εκλογών ως υποψήφιες ή υποψήφιοι του ΜέΡΑ25-Συμμαχία για τη Ρήξη. Πρόκειται για την αντιπρόεδρο του Δ.Σ. του mέta Σίσσυ Βελισσαρίου (καθηγήτρια ΕΚΠΑ, υποψήφια στην Α’ Αθηνών), την γραμματέα του Δ.Σ. Ελένη Σπετσιώτη (ιστορικό, θεατρολόγο, υποψήφια Ανατολικής Αττικής), τα μέλη του Συμβουλευτικού Σώματος του mέta Νίκο Θεοχαράκη (καθηγητή ΕΚΠΑ, υποψήφιο Επικρατείας) και Αλεξάνδρα Κορωναίου (καθηγήτρια Παντείου, υποψήφια Επικρατείας) και το μέλος της ομάδας του mέta Ντόρις Χακίμ (εικαστικό, κινηματογραφίστρια, υποψήφια Χανίων).

Δείτε τις σύντομες συνεντεύξεις τους στον Κώστα Ράπτη, υπεύθυνο επικοινωνίας mέta.

Σίσσυ Βελισσαρίου | Αντιπρόεδρος mέta | Υποψήφια στην Α’ Αθήνας ΜέΡΑ25-Συμμαχία για τη Ρήξη

To mέta εύχεται καλή επιτυχία στους ανθρώπους του που επέλεξαν, πέρα από την ακαδημαϊκή ή καλλιτεχνική τους προσφορά, να μπουν και στη δοκιμασία των επικείμενων βουλευτικών εκλογών ως υποψήφιες ή υποψήφιοι του ΜέΡΑ25-Συμμαχία για τη Ρήξη. Πρόκειται για την αντιπρόεδρο του Δ.Σ. του mέta Σίσσυ Βελισσαρίου (καθηγήτρια ΕΚΠΑ, υποψήφια στην Α’ Αθηνών), την γραμματέα του Δ.Σ. Ελένη Σπετσιώτη (ιστορικό, θεατρολόγο, υποψήφια Ανατολικής Αττικής), τα μέλη του Συμβουλευτικού Σώματος του mέta Νίκο Θεοχαράκη (καθηγητή ΕΚΠΑ, υποψήφιο Επικρατείας) και Αλεξάνδρα Κορωναίου (καθηγήτρια Παντείου, υποψήφια Επικρατείας) και το μέλος της ομάδας του mέta Ντόρις Χακίμ (εικαστικό, κινηματογραφίστρια, υποψήφια Χανίων).

Δείτε τις σύντομες συνεντεύξεις τους στον Κώστα Ράπτη, υπεύθυνο επικοινωνίας mέta.

Το mέta | Κέντρο Μετακαπιταλιστικού Πολιτισμού και οι Εκδόσεις Τόπος οργάνωσαν την Τρίτη 25 Απριλίου στις 7 μ.μ. στον «Κήπο του Μουσείου» (Αρχαιολογικό Μουσείο, 28ης Οκτωβρίου 44, Αθήνα 106 82) βιβλιοπαρουσίαση και συζήτηση με αφορμή το βιβλίο του Δημήτρη Β. Πεπόνη «Το Τέλος της Μεγάλης Παρέκκλισης: Από την Ουκρανία και την πανδημία στη νέα πλανητική τάξη» (εκδόσεις Τόπος/mέta).

Εδώ το βίντεο της εκδήλωσης:

00:00 Εισαγωγή Κώστα Ράπτη & Σωτήρη Μητραλέξη

06:35 Κώστας Ήσυχος (πρ. αναπλ. Υπουργός Άμυνας)

18:02 Βιβή Δ. Κεφαλά (καθηγήτρια Διεθνών Σχέσεων, Πανεπιστήμιο Αιγαίου)

31:21 Κώστας Κουτσουρέλης (συγγραφέας, διευθυντής Νέο Πλανόδιον)

43:06 Νίκος Ξυδάκης (πρ. αναπλ. Υπουργός Εξωτερικών)

01:02:35 Σωτήρης Ρούσσος (καθηγητής Διεθνών Σχέσεων, Πανεπιστήμιο Πελοποννήσου)

01:17:02 Δημήτρης Β. Πεπόνης, συγγραφέας του βιβλίου

01:31:29 Δευτερολογίες των ομιλητών, επίλογος Σωτήρη Μητραλέξη

Λίγα λόγια για το βιβλίο:

Σε τι κόσμο θα ζήσουμε; Ποια εποχή ανατέλλει μπροστά μας;

Ζούμε το κύκνειο άσμα μιας παγκόσμιας τάξης και την απαρχή ενός νέου μακροϊστορικού κύκλου.

Με αφορμή τον πόλεμο της Ουκρανίας και την κρίση της πανδημίας, το βιβλίο σκιαγραφεί τη διαμόρφωση μιας νέας πλανητικής τάξης και πραγματεύεται την ολοκλήρωση τριών διαφορετικών και εν μέρει επάλληλων ιστορικών κύκλων, της μεταψυχροπολεμικής τάξης (1991-), του μεταπολεμικού κόσμου (1945-) και μιας μεγάλης εποχής της ανθρώπινης ιστορίας (19ος αιώνας-), της Εποχής της Μεγάλης Παρέκκλισης. Μέχρι τα μέσα του 21ου αιώνα και με έτος-ορόσημο το 2037, οι τρεις ιστορικοί κύκλοι που καθόρισαν τις τάξεις, τον κόσμο και την εποχή των τελευταίων δύο αιώνων θα έχουν ολοκληρωθεί: η μεγάλη παρέκκλιση θα έχει κλείσει.

Από την ιστορία στην πολιτική γεωγραφία, από την ολοκλήρωση της αμερικανικής ηγεμονικής περιόδου στην επιστροφή της Ασίας, από την τεχνολογία στη δημογραφία και από τη νεωτερικότητα στη μετα-εκκοσμίκευση, το βιβλίο επιχειρεί μια ανατομία των εξελίξεων μακράς κλίμακας, με στόχο να αποτελέσει εργαλείο για την κατανόηση των κοσμοϊστορικών μεταβολών που λαμβάνουν χώρα στο μεταίχμιο του τέλους μιας εποχής και της απαρχής ενός νέου μακροϊστορικού κύκλου.

Τρίτη, 2 Μαΐου 2023, ώρα 20:00
Κινηματογράφος Μικρόκοσμος, Λεωφ. Ανδρέα Συγγρού 106, Αθήνα 117 41
ΕΛΕΥΘΕΡΗ ΕΙΣΟΔΟΣ

Μια ματιά στην ιστορία του DiEM25. Ένα ντοκιμαντέρ on the road από και για τα μέλη του κινήματος και το έργο τους στην Ελλάδα.
 
Κυκλοφόρησε με αφορμή την πρώτη μισή δεκαετία του DiEM25 και είναι μια γιορτή για το πείσμα της ελπίδας και τα απίστευτα επιτεύγματα που είναι εφικτά, όταν οι άνθρωποι τολμούν να πιστέψουν σε εναλλακτικές λύσεις.
Η Ελλάδα είναι η πρώτη χώρα όπου φυτεύτηκαν οι σπόροι του DiEM25 και η ταινία θέτει τα ερωτήματα: σε τι θα εξελιχθούν και πού θα φυτευτούν στη συνέχεια;

Συντελεστές:
Σκηνοθεσία: Davide Castro και Erik Edman
Παραγωγή: Davide Castro και Erik Edman
Βοηθοί Παραγωγής: Jochen Schult και Ivana Nenadovic
Σενάριο: Erik Edman
Φωτογραφία: Davide Castro
Μουσική: Bassel Abou Fakher
Δημιουργική υποστήριξη: Max Gede

Συζήτηση με αφορμή την έκδοση του βιβλίου «Εκλογές 1981: Αποτιμώντας ένα κρίσιμο ορόσημο της μεταπολιτευτικής ιστορίας» (Εκδόσεις ΤΟΠΟΣ/mέta).

Για το βιβλίο μίλησαν οι:

08:45–45:35 Νάντια Βαλαβάνη (Οικονομολόγος και συγγραφέας),

46:00–1:11:37 Σίσσυ Βελισσαρίου (Καθηγήτρια ΕΚΠΑ, αντιπρόεδρος Δ.Σ. mέta),

1:12:09–1:40:21 Σεραφείμ Σεφεριάδης (Καθηγητής Παντείου Πανεπιστημίου)

και

1:41:20–2:12:15 Αλέξης Σμυρλής (Διευθυντής της Κοινοβουλευτικής ομάδας και του Πολιτικού Σχεδιασμού του Μέρα25).

05:45–08:45 Παρέμβαση Γιάνη Βαρουφάκη (Καθηγητής ΕΚΠΑ, Γραμματέας ΜέΡΑ25, Συνιδρυτής DiEM25).

00:00–05:45: Συντονίζει ο δημοσιογράφος Κώστας Ράπτης, υπεύθυνος επικοινωνίας mέta.

Η παρουσίαση έγινε Τετάρτη 5 Απριλίου στον «Κήπο του Μουσείου» (Αρχαιολογικό Μουσείο, 28ης Οκτωβρίου 44).

Νέο Πλανόδιον

Το Τέλος της Μεγάλης Παρέκκλισης: Από την Ουκρανία και την Πανδημία στη Νέα Πλανητική Τάξη (Εκδόσεις Τόπος/mέta, Μάρτιος 2023). Πολύ σπανίως γράφονται στην ελληνική γλώσσα βιβλία μακροσκοπικά, που εξετάζουν την οικουμενική τάξη πραγμάτων πατώντας γερά στο έδαφος των ιστορικών, οικονομικών και γεωπολιτικών δεδομένων και με πρόθεση συνολική. Αυτό είναι τέτοιο, εφάμιλλο των καλύτερων ξένων του είδους, και πρέπει να συζητηθεί. Ο συγγραφέας του, Δ. Β. Πεπόνης μίλησε στον Σωτήρη Μητραλέξη και το Νέο Πλανόδιον.

Νέο Πλανόδιον

~.~

Το βιβλίο πραγματεύεται «την ολοκλήρωση τριών διαφορετικών και εν μέρει επάλληλων ιστορικών κύκλων, της μεταψυχροπολεμικής τάξης (1991- ), του μεταπολεμικού κόσμου (1945- ) και μιας μεγάλης εποχής της ανθρώπινης ιστορίας (19ος αιώνας- ), της Εποχής της Μεγάλης Παρέκκλισης». Οι πρώτοι δύο κύκλοι είναι μάλλον σαφείς στον αναγνώστη του οπισθοφύλλου: ποια και τι είναι όμως η «Εποχή της Μεγάλης Παρέκκλισης», εξ ης και ο τίτλος του βιβλίου;

Στη μικρή κλίμακα και με αφορμή την τρέχουσα διεθνοπολιτική συγκυρία «Τέλος της Μεγάλης Παρέκκλισης» σημαίνει να επισκέπτεται ο Κινέζος πρόεδρος τη Μόσχα στη Ρωσσία, ο Ιάπωνας πρωθυπουργός το Κίεβο και τη Βαρσοβία στην Ουκρανία και την Πολωνία αντίστοιχα και ο υπουργός εξωτερικών της Ινδίας το Μόναχο στη Γερμανία, και οι άνθρωποι στη Δυτική Ευρώπη και τη Βόρεια Αμερική να γνωρίζουν ότι οι επισκέψεις αυτές έχουν ιδιαίτερη βαρύτητα, να δίνουν μεγάλη σημασία στα λόγια των πρωταγωνιστών ή να σταθμίζουν πολύ σοβαρά τη στάση τους. Όμως ας δούμε τα πράγματα στη μακρά διάρκεια.

Από την εποχή του Χριστού, του Μωάμεθ και του Βούδα μέχρι περίπου και την εποχή του Δαρβίνου (1809-1882), δηλαδή μέχρι τον 19ο αιώνα, οι μεγαλύτερες οικονομίες στον πλανήτη βρίσκονταν στην Ινδία και την Κίνα, στις ακτές του Ινδικού και του Ειρηνικού ωκεανού. Μόνο κατά τους δύο τελευταίους αιώνες κατέστη δυνατό αυτή η σχεδόν φυσική ―υπό την έννοια της μακράς χρονικής διάρκειας― ιστορική οικονομική τάξη να μεταβληθεί, με την άνοδο της Δυτικής Ευρώπης αρχικά και της Βόρειας Αμερικής στη συνέχεια, με επίκεντρο τον Ατλαντικό ωκεανό.

Στον 21ο αιώνα τώρα. Εφόσον κατά τη διάρκεια της επόμενης δεκαετίας η Κίνα καταστεί η μεγαλύτερη οικονομία στον πλανήτη, και με ονομαστικούς όρους ―καθώς με όρους ισοτιμίας αγοραστικής δύναμης είναι η μεγαλύτερη οικονομία εδώ και κάποια χρόνια―, αυτή θα είναι η πρώτη φορά από την εποχή της βασίλισσας Βικτωρίας (1837-1901) που ένα κράτος το οποίο δεν έχει ακτές στον Ατλαντικό και δεν είναι αγγλόφωνο και φιλελεύθερο θα αποτελέσει τη μεγαλύτερη οικονομία στον πλανήτη.

Επιπλέον, για πρώτη φορά στην καταγεγραμμένη και γνωστή σε εμάς ανθρώπινη ιστορία έχουμε εισέλθει σε μια περίοδο όπου οι δύο από τις τρεις μεγαλύτερες οικονομίες του πλανήτη βρίσκονται στην περιοχή της Ανατολικής Ασίας ή της Ασίας του Ειρηνικού. Αναφέρομαι, ασφαλώς, στην Κίνα και την Ιαπωνία. Τέλος, τις εξελίξεις αυτές θα ακολουθήσει η επιστροφή της Ινδίας που θα οριστικοποιήσει την αποχώρηση του οικονομικού κέντρου βάρους του παγκόσμιου συστήματος από τις ευρωπαϊκές και τις αμερικανικές ακτές του Ατλαντικού και την παγίωσή του στην Ασία.

Τα προηγούμενα σημεία καμπής σηματοδοτούν την αρχή και το τέλος μιας ιστορικής περιόδου (19ος-21ος αιώνας) την οποία ονομάζω «Εποχή της Μεγάλης Παρέκκλισης», κατά τη διάρκεια της οποίας γεννήθηκε αρχικά η ευρωκεντρική και μετέπειτα η δυτικοκεντρική ιδεολογία, ιστοριογραφία και ερμηνευτική.

Το Τέλος της Μεγάλης Παρέκκλισης εκδίδεται μετά από μια ιδιαίτερα εκρηκτική χρονιά στο διεθνές πεδίο, με επίκεντρο τον πόλεμο στην Ουκρανία και τον πάντοτε υπαρκτό κίνδυνο κλιμάκωσης εκτός ελέγχου, διεθνοποίησης της σύγκρουσης καθ’ εαυτήν. Άλλοι θα πουν πως απλώς θα έχουμε έναν μακρόσυρτο «πόλεμο δι’ αντιπροσώπων» Ρωσσίας/Ευρασίας και ΗΠΑ/Δύσης περιορισμένον στο έδαφος της Ουκρανίας χωρίς ευρύτερη κλιμάκωση και διεύρυνση της σύγκρουσης, φέρνοντας ως παράδειγμα το προηγούμενο της Συρίας. Βλέπετε να είναι ρεαλιστικό το ενδεχόμενο να «ξαναμπεί το τζίνι στο μπουκάλι» και να εξαντληθούν οι εξελίξεις στο περιορισμένο επίπεδο;

Ακόμη και αν υποθέσουμε ότι ο πόλεμος στην Ουκρανία θα αποκλιμακωθεί και θα παγώσει, για διαπραγματευτικούς ή άλλους λόγους, τα πράγματα δεν πρόκειται να αλλάξουν εάν δεν ομαλοποιηθεί η κατάσταση στις σχέσεις Ηνωμένων Πολιτειών και Ρωσσικής Ομοσπονδίας και δεν επιλυθούν οι αντιθέσεις και οι ασυμβατότητες συμφερόντων που κυριαρχούν στο εσωτερικό του πλανητικού Βορρά. Επίσης, ακόμη και αν δεχτούμε την υπόθεση μιας εκεχειρίας στην Ουκρανία, μια τέτοια παύση του πολέμου δεν αναιρεί ούτε τη μετακίνηση των κομματιών του παζλ που έχουν προηγηθεί ούτε την αύξηση των αιτιακών παραγόντων που έχουν συσσωρευτεί διαμορφώνοντας μια έκρυθμη κατάσταση. Έχει διαμορφωθεί μια νέα πραγματικότητα.

Ωστόσο, τα προηγούμενα είναι υπερβολικά εστιασμένα σε αυτό το ιστορικό θυσιαστήριο που ονομάζεται Ουκρανία. Μακάρι να υπήρχε μόνο η τοπική-εθνική και η περιφερειακή-ευρωπαϊκή διάσταση. Υπάρχει κυρίως η πλανητική, που αφορά τους πάντες.

Η πίστη στη διατήρηση της υπάρχουσας ή στην επιστροφή μιας προηγούμενης κατάστασης πραγμάτων δεν είναι ρεαλιστική. Η μεταψυχροπολέμική τάξη δεν υπάρχει πια. Το τζίνι έχει βγει από το μπουκάλι και δεν πρόκειται να επιστρέψει μέχρι να διαμορφωθεί μια νέα πλανητική τάξη. Έχουμε εισέλθει στη σταδιακή ολοκλήρωση του μεταπολεμικού ιστορικού κύκλου και στο λυκόφως του μεταπολεμικού κόσμου. Ας ελπίσουμε ότι με το λυκαυγές της νέας εποχής, όταν αυτό έρθει, θα φανερωθούν ομορφιά και κόσμος, όχι ακοσμία και χάος.

Το τρίτο μέρος του βιβλίου θα μπορούσε να περιγραφεί ως συγκομιδή σημείων και θέσεων περί πολιτικής γεωγραφίας, υδάτινων πεδίων διασύνδεσης, δημογραφίας, ιδεολογιών, μακροδομών, της φύσης της νεωτερικότητας, κ.ο.κ. Πώς θα περιγράφατε την πρωτοτυπία αυτού του μέρους, πού θα την εντοπίζατε;

Το τρίτο μέρος του βιβλίου ασχολείται με βαθύτερα ζητήματα που λειτουργούν περισσότερο στη μακρά διάρκεια και τα οποία είτε ερμηνεύουν ιστορικές επαναλήψεις είτε λειτουργούν όπως τα σεισμικά κύματα, τα οποία αντιλαμβανόμαστε μόνο όταν πλησιάζουν στην επιφάνεια της Γης και από τα αποτελέσματα που αφήνουν πίσω τους.

Είναι σημαντικό να υπάρξει ένας εμπλουτισμός και συμπληρωματικές ερμηνείες για τους λόγους που παρατηρούμε επαναλήψεις στην ανθρώπινη ιστορία. Η σχέση των ανθρώπων με τον χώρο, ο άναρχος χαρακτήρας της διεθνούς πολιτικής, τα χαρακτηριστικά της ανθρώπινης φύσης, η πολιτική, ιστορική και πληθυσμιακή γεωγραφία, οι σχέσεις μεταξύ των γενεών είναι ορισμένοι από τους παράγοντες που ερμηνεύουν τις συνέχειες, τις ομοιότητες και τις επαναλήψεις που παρατηρούνται στην ανθρώπινη ιστορία.

Σε ό,τι αφορά τα σεισμικά φαινόμενα στο βιβλίο εξετάζονται μεγάλα ζητήματα όπως αυτό της μετα-εκκοσμίκευσης (που δεν είναι άσχετο με την κρίση όχι απλώς της φιλελεύθερης δημοκρατίας αλλά και των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, δηλαδή μιας έκφρασης κοσμικής θρησκευτικότητας), της δημογραφίας και της αστικοποίησης.

Θέλω να μείνω λίγο περισσότερο στο ζήτημα της αστικοποίησης το οποίο θεωρώ θεμελιώδες και από το οποίο προκύπτουν, ή σχετίζονται μαζί του, άπειρα φαινόμενα, από δημογραφικές εξελίξεις και μεταβολές στα κοινωνικά ήθη και τις διατροφικές συνήθειες, μέχρι πολιτικά εκλογικά αποτελέσματα: στις αμερικανικές προεδρικές εκλογές το 2020 οι είκοσι μεγαλύτερες πόλεις των Ηνωμένων Πολιτειών επέλεξαν πλειοψηφικά το Δημοκρατικό Κόμμα. Στη ψηφοφορία για την αποχώρηση του Ηνωμένου Βασιλείου από την Ευρωπαϊκή Ένωση παρατηρήσαμε χάσμα, μεταξύ άλλων, ανάμεσα σε Λονδίνο και Αγγλία. Το είδαμε και στο Παρίσι με τους αγρότες, τους κτηνοτρόφους και τα κίτρινα γιλέκα. Πιο πρόσφατα, το αγροτικό κόμμα της Ολλανδίας τερμάτισε πρώτο στις περιφερειακές εκλογές, με το αποτέλεσμα να σχετίζεται τόσο με τις περιβαλλοντολογικές πολιτικές όσο και με την ιδιαιτερότητα του συγκεκριμένου κράτους, που αποτελεί τον δεύτερο μεγαλύτερο εξαγωγέα αγροτικών προϊόντων. Παρατηρούμε μια συνεχώς αυξανόμενη ένταση και μια διεύρυνση του χάσματος ανάμεσα στις μητροπόλεις από τη μια μεριά και την επαρχία από την άλλη, και μια ριζικά διαφορετική εκλογική αλλά και ευρύτερα κοινωνικοπολιτική συμπεριφορά μεταξύ μεγάλων αστικών και περιφερειακών κέντρων.

Όλα αυτά τα βαθύτερα ζητήματα, τα οποία εξετάζονται στο τρίτο μέρος του βιβλίου, διαμορφώνουν συνθήκες που δεν μεταβάλλονται στη μικρή κλίμακα και τη χρονική διάρκεια ενός ή δύο εκλογικών κύκλων.

Το τέταρτο μέρος του βιβλίου, ο «πανδημικός επίλογος», πρωτογράφηκε στις αρχές του 2020, στην αρχή της πρώτης καραντίνας. Πλέον θεωρούμε συχνά ότι η πανδημία είναι κάτι που ανήκει στο παρελθόν — το βιβλίο όμως διαβλέπει και εκεί τα «προλεγόμενα ενός νέου ιστορικού κύκλου». Ως προς τις εξελίξεις έκτοτε, ποιες τάσεις που σήμερα έχουν ήδη εκδιπλωθεί θεωρείτε ότι πρωτοσκιαγραφήθηκαν σε αυτό το κείμενο;

Στις 23 Μαρτίου 2020, δηλαδή πριν από τρία χρόνια, δημοσίευσα στο ιστολόγιο που διατηρώ (Κοσμοϊδιογλωσσία) το εξής αινιγματικό: 1 μ.Κ | Year Ι AQ. Η συγκεκριμένη δημοσίευση έγινε προτού αρχίσει να καθιερώνεται σε παγκόσμια κλίμακα το λεξιλόγιο για προ και μετά κορωνοϊού ή πανδημίας εποχή.

Αρκετοί αναγνώστες όταν πρωτοείδαν τη συγκεκριμένη δημοσίευση (η οποία ήταν η πρώτη στην Κοσμοϊδιογλωσσία μετά από ένα και πλέον χρόνο απουσίας), απλώς την προσπέρασαν ή δεν της απέδωσαν κάποιο ιδιαίτερο νόημα. Ήταν ακόμη νωρίς. Όμως, κατά την διάρκεια του πρώτου λοκντάουν τα πράγματα άλλαξαν. Και ορισμένοι από τους αναγνώστες με ρώτησαν τι σημαίνει το γράμμα Κ;… Κορωνοϊός; Όχι, ήταν η απάντησή μου, κορωνοϊοί υπήρξαν και υπάρχουν πολλοί, άλλωστε στα λατινικά το γράμμα ήταν Q. Αυτό που ήταν διαφορετικό, αποτελώντας μια ιστορική τομή, είναι ότι τουλάχιστον το ένα τρίτο των ανθρώπων του πλανήτη, αν όχι ο μισός πληθυσμός του, έζησε υπό το καθεστώς κάποιας μορφής Καραντίνας, δηλαδή περιορισμού και ρύθμισης της κίνησης και της κυκλοφορίας του καθώς και περιστολής των φυσικών και κοινωνικών του σχέσεων και δεσμών.

Που θέλω να καταλήξω; Μάθαμε τι είναι το υγειονομικό λοκνταουν. Αργότερα ακούσαμε και για κλιματικό λοκνταουν (οι αναγνώστες μπορούν να αναζητήσουν: climate lockdown). Ωστόσο, τα λοκντάουν και οι καραντίνες είναι απλώς λέξεις. Σε αυτό που θα πρέπει να εστιάζουμε είναι στην περιγραφή της κατάστασης και στα αποτελέσματα, δηλαδή στον έλεγχο και την απαγόρευση της ελεύθερης και κατά βούληση κυκλοφορίας των ανθρώπων, στην περιστολή των κοινωνικών τους επαφών και την καταστολή των φυσικών τους δεσμών, στη ρύθμιση της κινητικότητάς τους, στον έλεγχο επί της σωματικής τους ελευθερίας, στην ελευθερία του συνέρχεσθαι και του συνεταιρίζεσθαι σε όλες τις διαστάσεις και τις όψεις της, κ.ο.κ, δηλαδή στα μέτρα και τα αποτελέσματα που ζήσαμε και μάθαμε μέσω της καραντίνας και των λοκντάουν, μέτρα που λαμβάνονταν παράλληλα με πρακτικές ψηφιοποίησης, αύξησης της τεχνολογικής πολυπλοκότητας και επιτάχυνσης μιας τεχνοκεντρικής οργάνωσης της κοινωνίας.

Διανύουμε το τέταρτο έτος μετά από τη μεγάλη σε πλανητική κλίμακα Καραντίνα (4 μ.Κ ~ ΙV AQ), και αυτό που έχει αλλάξει είναι ότι στην πραγματικότητα και στο λεξιλόγιο περί υγειονομικής και κλιματικής κρίσης έχει προστεθεί και μια ενεργειακή κρίση, και προστίθενται ολοένα και περισσότερες κρίσεις. Θεωρώ παρακινδυνευμένη τη διαμόρφωση ενός κλίματος εφησυχασμού ή επανάπαυσης.

Το βιβλίο ολοκληρώνεται με ένα κάπως «κρυπτικό» υποκεφάλαιο, για το οποίο δεν παρέχονται και πολλές-πολλές προκαταρκτικές διευκρινίσεις: «Χρονολόγιο μελετητή και ερευνητή ενός πιθανού μέλλοντος». Θα μας δίνατε ένα ερμηνευτικό υπόμνημα ή μια εισαγωγή σε αυτό;

Βρισκόμαστε στο μεταίχμιο μεταξύ του τέλους του 22ου και των αρχών του 23 αιώνα, δηλαδή περίπου έξι γενιές μετά από σήμερα, γύρω στο έτος 2200 μ.Χ με βάση το σημερινό σύστημα χρονολόγησης (ή περίπου στο 1616 έτος Εγίρας του ισλαμικού ημερολογίου).

Ένας ερευνητής και μελετητής αυτής της μελλοντικής εποχής επανεξετάζει την ιστορική περίοδο από το 1868 μ.Χ μέχρι το 2020 μ.Χ, δηλαδή το έτος της μεγάλης καραντίνας (το οποίο έχει αποτελέσει θεμέλιο για το σύστημα χρονολόγησης αυτής της μελλοντικής κοινωνίας), εστιάζοντας σε σημεία καμπής της ανθρώπινης ιστορίας όπως η εξέλιξη της αστικοποίησης σε πλανητική κλίμακα, η ολοένα αυξανόμενη ρύθμιση της κίνησης, της κυκλοφορίας και ευρύτερα της ζωής των ανθρώπων που κάνουν χρήση ενός τεχνολογικού μέσου, η σχέση του ανθρώπου με τη φύση με κύριο διαμεσολαβητή την τεχνολογία, και οι μεταβολές στους ορισμούς γύρω από το ερώτημα «τι είναι ο άνθρωπος;» σε συνάφεια με το ζωικό βασίλειο και τον κόσμο των μηχανών.

Το χρονολόγιο αυτό θα μπορούσε να λειτουργήσει ως προειδοποίηση για τους ανθρώπους στο παρόν, στην εποχή μας, αλλά και ως ένα μπουκάλι στον ωκεανό του χρόνου, ως ένα μήνυμα επικοινωνίας με τις γενιές του μέλλοντος.

Μπορείτε να βρείτε το βιβλίο στους πάγκους των βιβλιοπωλείων καθώς και, διαδικτυακά, στις εκδόσεις ΤΟΠΟΣ, στις Ακυβέρνητες Πολιτείες, στη βάση δεδομένων ΒΙΒΛΙΟΝΕΤ, στην ΠΟΛΙΤΕΙΑ, στην ΠΡΩΤΟΠΟΡΙΑ, στον ΙΑΝΟ, στα Public, στο BOOKIA και σε όλα τα ενημερωμένα βιβλιοπωλεία.

Μετάβαση στο περιεχόμενο