20 χρόνια ευρώ: Αποτίμηση στη σκιά ενός Ευρωπαϊκού πολέμου | Mark Blyth – Νίκος Θεοχαράκης – Γιάνης Βαρουφάκης [βίντεο]

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ

00:00–2:45 Εισαγωγή & καλωσόρισμα του mέta

02:45–1:15:42 Νίκος Θεοχαράκης: Η Πολιτική Οικονομία & Ιστορία του Κοινού Νομίσματος που εξασθένησε την Ευρώπη | Q&A με το κοινό

1:15:42–2:27:50 Mark Blyth (Πανεπιστήμιο Brown, ΗΠΑ): Μια συνολική αποτίμηση του ευρώ εν μέσω ενός ευρωπαϊκού πολέμου | Q&A με τον Γιάνη Βαρουφάκη

2:27:50–3:51:51 Γιάνης Βαρουφάκης: Εναλλακτικές στην εποχή του ψηφιακού χρήματος | Q&A με το κοινό

Η εισαγωγή του ευρώ (η κυκλοφορία του οποίου στη χώρα μας συμπλήρωσε ακριβώς είκοσι χρόνια) παρουσιάστηκε ως υπόσχεση σύγκλισης και ευημερίας – και ως επέκταση της ακόμα πιο μεγάλης υπόσχεσης για Ειρήνη στη Γηραιά Ήπειρο. Όμως, όπως γνωρίζουμε καλά, το ευρώ διαίρεσε αντί να ενώσει και μάλιστα ενεργοποίησε φυγόκεντρες δυνάμεις που μάλλον απέτρεψαν την ενοποίηση που θα απαιτούσε και μια κοινή αμυντική/εξωτερική πολιτική της ΕΕ. Σήμερα, με τη μεγαλύτερη εδώ και δεκαετίες πολεμική αναμέτρηση επί ευρωπαϊκού εδάφους σε εξέλιξη, η κριτική αποτίμηση της εικοσαετούςιστορίας του ευρώ καθίσταται περισσότερο αναγκαία από ποτέ. Στην ημερίδα που διοργάνωσε το meta (το Κέντρο Μετά Καπιταλιστικού Πολιτισμού) στις 16 Απριλίου 2022 στην “Τεχνόπολη” του Δήμου Αθηναίων στο Γκάζι με ομιλητές τους Νίκο Θεοχαράκη, Mark Blyth και Γιάνη Βαρουφάκη εξετάσθηκε η πορεία προς την καθιέρωση του ευρώ, η λειτουργία του κατά τα πρώτα 20 χρόνια, οι ιδεολογικές, πολιτιστικές και γεωπολιτικές διαστάσεις του κοινού νομίσματος, ενώ ιχνηλατήθηκαν και εναλλακτικές στην εποχή του ψηφιακού χρήματος. Ομιλητές: Ο Mark Blyth είναι καθηγητής Διεθνών Οικονομικών στο Πανεπιστήμιο Brown και συγγραφέας των βιβλίων «Λιτότητα: Ιστορία μιας Επικίνδυνης Ιδέας» (Οξφόρδη 2013) και «Το Μέλλον του Ευρώ» (Οξφόρδη 2015). Ο Νίκος Θεοχαράκης είναι καθηγητής Πολιτικής Οικονομίας και Ιστορίας της Οικονομικής Σκέψης στο Τμήμα Οικονομικών Επιστημών του Πανεπιστημίου Αθηνών. Έχει συγγράψει μεταξύ άλλων το «Σύγχρονη Πολιτική Οικονομία: Κατανοώντας τον κόσμο μετά το 2008» μαζί με τον Γιάνη Βαρουφάκη και τον Τζόζεφ Χαλέβι. Ο Γιάνης Βαρουφάκης είναι καθηγητής Οικονομικής Θεωρίας στο Πανεπιστήμιο Αθηνών, γραμματέας του ΜέΡΑ 25, συνιδρυτής του κινήματος DiEM25 και βουλευτής Θεσσαλονίκης.

Ο Νίκος Θεοχαράκης καθηγητής στο Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο της Αθήνας, αναφέρθηκε στην πολιτική οικονομία και την ιστορία του κοινού νομίσματος που εξασθένησε την Ευρώπη. Ο κ. Θεοχαράκης τόνισε πως «μια από τις πιο εσφαλμένες φιλοδοξίες της Ευρωζώνης, ήταν πως θα φέρει τους λαούς της ΕΕ πιο κοντά” και κατέληξε πως “τελικά έκανε το ακριβώς αντίθετο».

Από την πλευρά του ο Mark Blyth από το Πανεπιστήμιο Brown των ΗΠΑ έκανε μια συνολική αποτίμηση του ευρώ εν μέσω ενός ευρωπαϊκού πολέμου, υπογραμμίζοντας πως «από την προσπάθεια να γίνουν όλες οι χώρες της ΕΕ σαν τη Γερμανία, καταλήξαμε στην πραγματικότητα σε ένα μέλλον όπου τα πάντα στον κόσμο αλλάζουν ραγδαία, με την Ευρώπη να καλείται να λάβει άμεσα σημαντικές αποφάσεις».

Τέλος ο Γιάνης Βαρουφάκης μίλησε για τις εναλλακτικές στην εποχή του ψηφιακού χρήματος:

Ο Γραμματέας του ΜέΡΑ25 ανέφερε πως «αν δεν έχουμε εναλλακτικές θα γίνουμε ΣΥΡΙΖΑ, ΚΙΝΑΛ, ΝΔ. Αν δεν έχεις τρόπο να αποδράσεις από ένα σπίτι που καίγεται, τότε υπογράφεις ό,τι σου δίνουν. Το ευρώ ειναι έτσι δομημένο ώστε νομοτελειακά να οδηγεί στις φούσκες και τις φυλακές του χρέους. Εμείς παλεύουμε για να δημιουργήσουμε πυροσβεστήρες μέσα στο φλεγόμενο αυτό σπίτι και να ανοίξουμε τις εξόδους εκείνες, ώστε αν χρειαστεί να βγούμε -όχι ότι θέλουμε-, αλλά αν χρειαστεί να μπορούμε να το κάνουμε».

Ο Γιάνης Βαρουφάκης παρουσίασε το Σύστημα Δημοσιονομικών Συναλλαγών «Δήμητρα» που αποτελεί μέρος του προγράμματος του ΜέΡΑ25 και το οποίο έχει κατατεθεί στην Ολοκληρωμένη Πρόταση Νόμου του κόμματος για την αντιμετώπιση της οικονομικής ασφυξίας της κοινωνίας, στη Βουλή.

«Όλοι χρωστούν σε όλους και κανείς δεν μπορεί να πληρώσει» αυτή είναι η οικονομική κατάσταση από το 2010 και μετά, επισήμανε ο Γραμματέας του ΜέΡΑ25 και συμπλήρωσε πως με το Σύστημα «Δήμητρα» πέρα από αμοιβαία εξόφληση χρεών, υπάρχει και η δυνατότητα ενίσχυσης των πιο ευάλωτων συμπολιτών μας σε περιόδους κρίσεις, ή ακόμα και σε «κανονικές συνθήκες», ενώ τέλος οι συναλλαγές αυτές είναι δωρεάν σε αντίθεση με όσες περνάνε μέσα από τις ιδιωτικές τράπεζες και θα βοηθήσουν στο ισοζύγιο πληρωμών της χώρας.

Ο Γιάνης Βαρουφάκης ακόμα, υπογράμμισε ακόμα τη δυνατότητα μετατροπής του Συστήματος “Δήμητρα” σε εθνικό νομισματικό σύστημα. «Δεν πρόκειται εμείς να πούμε όπως ο ΣΥΡΙΖΑ, ότι η ΕΚΤ δεν υπάρχει περίπτωση να μας κλείσει τις τράπεζες αν έρθουμε σε ρήξη με όσα παράλογα μας επιβάλλουν οι Βρυξέλλες και τότε υπάρχει είτε η δυνατότητα της κωλοτούμπας αλά Τσίπρα, είτε να τους απαντήσουμε κάντε ό,τι καταλαβαίνετε» τόνισε ο Γραμματέας του ΜέΡΑ25.

«Αυτή είναι η διαφορά μας με το μνημονιακό τόξο, ότι πιστεύουμε ότι το χειρότερο που μπορεί να μας συμβεί ως χώρα, δεν είναι να μας πετάξουν από το Ευρώ, αλλά να παραμείνουμε σε αυτό με όρους λιτότητας, συρρίκνωσης και ερημοποίησης» επισήμανε ακόμα ο Γιάνης Βαρουφάκης και δήλωσε πως θα πρέπει παράλληλα να εθνικοποιηθούν οι εμπορικές τράπεζες, να πτωχεύσει συντεταγμένα η Τράπεζα της Ελλάδος και να χρησιμοποιηθεί η υποδομή του εθνικού λαχείου για τις πρώτες νομισματικές εκδόσεις.

«Δεν θα είναι εύκολο, αλλά θέλει αρετή και τόλμη η ελευθερία και αυτό θα είναι το σχέδιο μας αν χρειαστεί να βγούμε από το Ευρώ, χωρίς να είναι αυτός ο στόχος μας. Εμείς εδώ κάνουμε μία πολιτική τομή, λέγοντας την αλήθεια στον κόσμο» κατέληξε ο Γραμματέας του ΜέΡΑ25.

Ομιλητές:

Ο Mark Blyth είναι καθηγητής Διεθνών Οικονομικών στο Πανεπιστήμιο Brown και συγγραφέας των βιβλίων «Λιτότητα: Ιστορία μιας Επικίνδυνης Ιδέας» (Οξφόρδη 2013) και «Το Μέλλον του Ευρώ» (Οξφόρδη 2015).

Ο Νίκος Θεοχαράκης είναι καθηγητής Πολιτικής Οικονομίας και Ιστορίας της Οικονομικής Σκέψης στο Τμήμα Οικονομικών Επιστημών του Πανεπιστημίου Αθηνών. Έχει συγγράψει μεταξύ άλλων το «Σύγχρονη Πολιτική Οικονομία: Κατανοώντας τον κόσμο μετά το 2008» μαζί με τον Γιάνη Βαρουφάκη και τον Τζόζεφ Χαλέβι.

Ο Γιάνης Βαρουφάκης είναι καθηγητής Οικονομικής Θεωρίας στο Πανεπιστήμιο Αθηνών, γραμματέας του ΜέΡΑ 25, συνιδρυτής του κινήματος DiEM25 και βουλευτής Θεσσαλονίκης.